Eerst geloven en dan zien
In deze blog verken ik 'vertrouwen' op verschillende niveaus: fysiek, mentaal, emotioneel en spiritueel.
Als ouder wil je dat jouw kind opgroeit tot een gelukkig, zelfverzekerd individu dat vol vertrouwen in het leven staat. Maar hoe bouw je dat vertrouwen op? Hoe cultiveer je het in jezelf als ouder en in je kind? Hoe kan dat beter dan eerst in jezelf en je kind te geloven en daarna te zien wat dit met de situatie doet.
Mogelijke redenen voor een tekort aan vertrouwen
Een tekort aan vertrouwen kan verschillende oorzaken hebben en is vaak het resultaat van complexe interacties tussen genetische, omgevings- en individuele factoren. Hier zijn enkele mogelijke redenen waarom iemand een tekort aan vertrouwen kan ontwikkelen:
- Traumatische ervaringen: Kinderen die traumatische ervaringen hebben meegemaakt, zoals mishandeling, scheiding van ouders of getuige zijn geweest van geweld, kunnen hun vertrouwen in zichzelf verliezen.
- Onstabiele omgeving: Een onstabiele thuisomgeving, waarin er veel veranderingen, inconsistentie of chaos is, kan bijdragen aan een gebrek aan vertrouwen. Kinderen hebben behoefte aan veiligheid en voorspelbaarheid om vertrouwen te kunnen opbouwen.
- Verwaarlozing: Het gebrek aan emotionele steun, aandacht en verzorging leidt tot een gebrek aan vertrouwen. Kinderen hebben de bevestiging nodig dat ze belangrijk zijn en dat hun behoeften worden erkend en vervuld.
- Negatieve interpersoonlijke relaties: Als een kind herhaaldelijk negatieve relaties of interacties heeft met anderen, zoals pesten of het slachtoffer zijn van pesten, kan dit het vertrouwen aantasten.
- Eigen onzekerheid of angst: Soms kan een kind van nature meer angstig of onzeker zijn, wat het vermogen om te vertrouwen kan beïnvloeden. Dit kan het resultaat zijn van zowel genetische factoren als eerdere ervaringen.
- Ouderlijk gedrag: Het gedrag en de houding van ouders ten opzichte van hun kinderen hebben een grote invloed. Als ouders bijvoorbeeld inconsistent zijn in hun discipline, autoritair gedrag vertonen, of het kind herhaaldelijk negeren (doordat een ouder bijvoorbeeld op zijn of haar telefoon zit), tast dit het vertrouwen van het kind aan.
- Culturele en sociale invloeden: Culturele en sociale factoren kunnen ook een rol spelen in het ontwikkelen van vertrouwenskwesties. Bijvoorbeeld, kinderen die opgroeien in een cultuur waarin wantrouwen jegens anderen wordt aangemoedigd, kunnen meer moeite hebben met vertrouwen.
Het is belangrijk op te merken dat een tekort aan vertrouwen geen vaststaand iets is. Met de juiste ondersteuning en liefdevolle relaties kun je vertrouwen opbouwen.
De kracht van vertrouwen
De kracht van vertrouwen beïnvloedt vrijwel elk aspect van het leven, van relaties tot zekerheid hebben in wat je doet. Hier zijn enkele van de krachtige effecten van vertrouwen:
- Verbondenheid en relaties: Vertrouwen is de lijm die gezinsrelaties bijeenhoudt. Het opbouwen van vertrouwen in elkaar creëert een gevoel van verbondenheid en intimiteit. Het stelt kinderen in staat om zich kwetsbaar op te stellen, open te communiceren en te geloven dat anderen het beste met hen voor hebben
- Samenwerking: In gezinnen is vertrouwen essentieel voor de onderlinge samenwerking. Gezinsleden die elkaar vertrouwen, werken beter samen, zijn open over hun behoeften en luisteren naar elkaar. Vertrouwen bevordert een positieve en veilige ontwikkelomgeving.
- Creativiteit: Vertrouwen moedigt creativiteit aan. Ouders voelen zich vrijer om nieuwe ideeën in de opvoeding in te zetten en kinderen durven meer zichzelf te zijn en risico's te nemen als ze weten dat ze worden ondersteund en gewaardeerd. Vertrouwen stimuleert een cultuur van groei en ontwikkeling.
- Mentaal en emotioneel welzijn: Vertrouwen heeft aanzienlijke voordelen voor ons mentale en emotionele welzijn. Ouders die vertrouwen hebben in zichzelf en anderen ervaren over het algemeen minder stress, angst en depressie. Ze hebben ook hogere niveaus van zelfvertrouwen, liefde voor zichzelf (waarbij fouten gemaakt mogen worden) en weten beter wat ze willen.
- Effectief ouderschap: Ouders die vertrouwen opbouwen en behouden, hebben doorgaans meer invloed op hun kind. Vertrouwen motiveert kinderen en leidt tot betere prestaties, bewuster zijn van hun competenties en tevreden zijn met hun successen.
Kortom, vertrouwen is de sleutel tot het creëren van harmonieuze relaties, het bevorderen van groei en creativiteit, en het cultiveren van individueel en collectief welzijn.
Vertrouwen, wat is dat?
Maar wat is dat nu vertrouwen? En hoe ontwikkel je vertrouwen in jezelf als ouder en ook in je kind?
Is vertrouwen iets fysieks?
Vertrouwen bouw je op door als kind in bomen te klimmen, eruit te vallen en te ‘weten’ dat het goed komt, jezelf op te vangen en door te gaan met klimmen. Dus ja, vertrouwen is wel degelijk een fysieke toestand.
Een oefening om je fysieke vertrouwen op te bouwen is om het gevoel van vertrouwen in je lijf te voelen. Haal een situatie naar voren waarbij je vol vertrouwen was: in jezelf, in je kind, in de goede afloop. Voel hoe dit in je lijf voelt. Waar voel je dit? Aan de achterkant midden in je linker bovenbeen, in je bovenarm spier van je rechterarm of net onder je huid bij je borstkas. En wat voel je? Een tinteling, een scheut of een zachte druk. Voel dit helemaal en geef jezelf de opdracht om dit gevoel te verdubbelen. En nog een keer. Focus je zo lang als lukt op dit fysieke gevoel.
Is vertrouwen iets mentaals?
Vertrouwen bouw je op door tegen jezelf te zeggen ‘ik ben vol vertrouwen over …’ - en dan vul je in wat kloppend voor jou is, zoals ‘ik ben vol vertrouwen over het maken van de juiste woordkeuze als ik zo het gesprek met mijn kind in ga’. Als je bepaalde gedachten maar vaak genoeg – tijdens een meditatie en een visualisatie – herhaald, zullen het overtuigingen worden. Wanneer je dan in een opvoedstresssituatie komt, zal deze overtuiging ervoor zorgen dat je met meer vertrouwen het gesprek in gaat.
Als je vaak (onbewuste) gedachten hebt die ‘spontaan’ opkomen in een bepaalde situatie die jouw vertrouwen ondermijnen, dan worden ook dit overtuigingen en deze overtuigingen zullen jouw vertrouwen in een lastige opvoedsituatie verlagen. Als je bijvoorbeeld de overtuiging hebt dat ‘pubers hun spullen niet opruimen’, dan zal het zien van borden met etensresten op de kamer van jouw kind jou een vervelend gevoel geven. Door dit vervelende gevoel kan je minder creatief denken in deze situatie en de uitkomst zal dan ook eerder negatief zijn. Je zal eerder ‘eisen’ dat het direct wordt opgeruimd – omdat je NU van dit vervelende gevoel en dus situatie af wilt.
Wanneer je de overtuiging hebt dat ‘pubers hun spullen wel opruimen’ zal je in dezelfde situatie anders reageren. Je kan rustig blijven, op dat moment niets zeggen en vol vertrouwen vragen op welk tijdstip het uitkomt het erover te hebben. Vertrouwen dat je weet dat er een goede reden is geweest, waarom het nog niet is gebeurd, dat je kind voelt dat regels veiligheid geven en dat je hier – op een later moment – over gaat praten.
Dus vertrouwen is ook een mindset.
Om jouw mentale vertrouwen op te bouwen, kun je - in jouw dagelijkse routine - een geleide meditatie en visualisatie invoeren, waarbij je je bewust wordt van overtuigingen die jouw vertrouwen ondermijnen, deze te bekijken en te besluiten dat ze niet correct zijn. Je neemt dan de beslissing om deze overtuiging los te laten. Dan spreek je een overtuiging uit die meer passend is bij jou en jouw vertrouwen versterkt. Je herhaalt deze tijdens een meditatie en visualisatie en zoekt overdag naar bewijzen dat jouw nieuwe overtuiging klopt.
Is vertrouwen een emotie?
Wanneer je kijkt naar de 100 emoties uit het Ruler systeem, dan zie je dat vertrouwen er niet bij staat. Wat mij betreft komt vertrouwen het dichtst bij veilig voelen, rustig, in evenwicht, vredig en zorgeloos. Als jij vaak genoeg vol vertrouwen bent en de bijbehorende energie hebt gevoeld in de relatie met je ouders of andere opvoeders, zul jij – wanneer je iets moeilijks gaat doen – automatisch vol vertrouwen zijn dat je het wel kunt. Dus ja, vertrouwen heeft ook een emotioneel component.
Emotioneel vertrouwen opbouwen kan door het doen van een energetische oefening, zoals je beide handen op je buik leggen en wachten tpt je een soort opluchting voelt: een diepe zucht, gapen of een rustiger gevoel in lijf. Daarna kan je beide handen op je borst leggen en ook wachten op een soort van opluchting. Als laatste leg je beide handen achter in je nek en wacht weer op een diepe zucht, gapen of een rustiger gevoel in je lichaam. Dit kan best een paar minuten duren en je kunt dit op alle momenten van de dag doen, bijvoorbeeld net voordat je gaat slapen.
Is vertrouwen iets spiritueels?
Wanneer je vertrouwt op het collectieve geheel, op het gevoel dat je wordt gesteund en op de sterke kracht van liefde, dan geef je jezelf rugdekking wanneer iets niet verloopt zoals je had gehoopt. Vertrouwen verbind je met een dieper doel en betekenis van jouw ouderschap, dus ja, vertrouwen is ook iets spiritueels. Zoals de cursus in wonderen zegt: je hebt 2 engelen die jouw steunen, waar je aanspraak op kunt doen: eindeloos geduld en volmaakt vertrouwen (K. Janson, jaartraining, 2023).
Spiritueel vertrouwen opbouwen realiseer je door bijvoorbeeld naar een plek te gaan in het bos, in een stad of in huis waar je je prettig voelt. Ga naar die plek en voel hoe het voelt. Hoe voelt prettig in jouw lijf? Wat maakt dat deze ruimte prettig voelt? Voel de rust die de ruimte uitstraalt en voel ook dat je wordt gedragen. Gedragen bijvoorbeeld door de aarde; voel de zwaartekracht in je lichaam. De aarde houdt jou bij zich. Of gedragen door de energie om jou heen; de liefde die altijd aanwezig is. Ervaar ook wat het is dat jou een prettig gevoel geeft. Is het de grootsheid van het bos of de bomen? Laat het helemaal tot je doordringen.
Vertrouwen hebben kun je leren
Vertrouwen kan je dus leren met alle vier jouw lichamen. Een emotie die je kan oproepen, een overtuiging die je kunt hebben, een lichamelijke sensatie die je kunt versterken en een soort ‘weten’ die je kan ervaren; een intuïtief gevoel dat je mag vertrouwen op het proces van jouw opvoeding. Je bouwt fysiek, mentaal, emotioneel en spiritueel vertrouwen op door te weten dat je het al hebt (al is het nog zo klein) en het vertrouwen van daaruit te vergroten o.a. doordat je meer bewijs ervan om je heen gaat zien.
Eerst geloven, en dan gaan zien welke positieve veranderingen dit in jouw leven en in dat van jouw kinderen teweeg brengt.